Silivri Palmiye Kır Bahçesi’nde gerçekleşen geceye gazeteciler ve aileleri katılım sağladı. Gecede konuşan İGD Başkanı Mehmet Mert basında sansürün kaldırılmasının yıl dönümü olarak kutlanan 24 Temmuz Basın Bayramı'nın önemine değinerek, “Gazeteler hürdür, sansür yasaktır” ifadelerini kullandı
İstanbul Gazeteciler Derneği tarafından düzenlenen ''24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı'' gecesine çok sayıda gazeteci katılım gösterdi. Gecenin sunuculuğunu İGD Yönetim Kurulu Üyesi İlke Duyan üstlenirken, İGD Başkanı Mehmet Mert, gecede aktif olarak gazetecilik yapan isimleri tek tek sahneye davet ederek teşekkürlerini sundu. Geceye, İGD Başkan Vekili Mustafa Dolu, İGD Genel Sekreteri Hasan Hınıslı, İGD Başkan yardımcıları, Müge Cesur Özmen, Hüseyin Çetiner, Remzi Tanış, İGD Yönetim Kurulu üyeleri Müge Yücetürk, Fatma Sarıbıyık, Silivri Belediyesi Basın Yayın Müdürü Eren Ermiş, Esenyurt Kurucu Belediye Başkanı Gürbüz Çapan, Çağdaş Çalışkan Kadınlar Derneği Başkanı Dila Kunduracı, Moda Federasyon ve Hazır Giyim Federasyonu Başkanı Hüseyin Öztürk, Büyükçekmece Nüfus Müdür Aylin Ünal, Çatalca Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Baysal Ergun, Beylikdüzü Kars Ardahan Iğdır Derneği Başkanı Temel Altıntaş, Büyükçekmece Tüketiciyi Koruma ve Bilinçlendirme Derneği Başkanı Sevgi Emanet, eski İGD başkanlarından Metin Karakoç ve çok sayıda gazeteci katıldı.
Gazeteciler konuştu
Etkinlikte söz alan isimler, basında uygulanmaya devam eden sansüre dikkat çekerek özgür medya vurgusu yaptı. GD Başkanvekili Mustafa Dolu, “Bugün gerçekten sansür kaldırılmış olsaydı da biz de bu töreni coşkuyla yapmış olsaydık. Bu vesileyle hapisteki gazetecilerin dışarıda olduğu, sansürün Türkiye’de olmadığı ve herkesin düşüncesini özgürce söyleyeceği bir ülke temennisi ile herkese sevgi ve saygılarımı arz ediyorum” dedi.
24 Temmuz tarihe geçti
Gecede bir konuşma yapan İstanbul Gazeteciler Derneği Başkanı Mehmet Mert, “Türkiye'de basında sansürün kaldırılmasının yıl dönümü olarak her yıl 24 Temmuz günü törenler düzenlenir. Bu özel gün; ''24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı'' olarak kutlanır. 24 Temmuz 1908 yılında II. Meşrutiyetin yürürlüğe girmesiyle birlikte, çıkan gazeteler sansür memurlarına verilmeden basılmış ve bugün sansürün kaldırılması olarak tarihe geçmiş. Meşrutiyetin ilan edildiği günün gecesinde İkdam Gazetesinin sahibi Ahmet Cevdet ile Sabah Gazetesi sahibi Mihran Efendiler, gazete provalarını görmek için gelen sansür memurlarını aynı sözlerle geri çevirdiler: gazeteler hürdür, sansür yasaktır” ifadelerini kullandı.
Gazeteler çok farklıydı
“25 Temmuz 1908 sabahı dağıtılan gazeteler farklıydı artık. Uzun yılların ardından ilk kez sansür memurlarının değil gazetecilerin tercihlerine göre basılmışlardı” diyen Mert, “Özgürce yayımlanan gazetelere halkın ilgisi de büyük oldu. Bazı gazeteler satışlarını 2 binlerden 5 binler düzeyine çıkardı. Fiyatı 10 kuruş olan İkdam karaborsada yarım liraya kadar alıcı bulabildi. Bir ay içinde 200 yeni gazete için yayın hakkı alındı. 24 Temmuz bir anlamda gerçek gazeteciliğin patlama yaptığı gündü. Bu nedenle 24 Temmuz Cumhuriyet Dönemi’nde Türk basınından sansürün kaldırılması ve basın bayramı olarak ilan edildi. Daha sonra kutlamalar “geleneksel gazeteciler günü” adı altında yapılmaya başlandı. Türkiye’deki basın kuruluşları zaman zaman 24 Temmuz 1908 öncesini hatırlatan dönemlerden geçtiler ama 24 Temmuz simge olarak önemini hiç kaybetmedi. Günümüzde basının geldiği bu noktada, gerek 24 Temmuz sansürün kaldırılış yıl dönümü gerek ise 1961 yılında yürürlüğe giren basın yasasının yıl dönümü olan, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü bir bayramdan ziyade gazeteciliğin mücadele günü, sorunların konuşulduğu gün olarak anılmaya başladı” açıklamasında bulundu.
İletişim ihtiyaçtır!
İnsanlar ilk çağlardan beri haberleşme ihtiyacı olduğunu didle getiren Mert, “İletişim, yemek içmek gibi önemli bir ihtiyaçtır. İnsanoğlu dünyaya geldiği zaman ağlayarak ilk iletişimini kurmaya başlar. Antik yunanlarda haber veren çığırtkanlar vardı, bağırarak, çağırarak halka haber verirlerdi. Napalyon bir yere işgale gittiğinde oraya ilk matbaayı götürüyormuş. Gazete çıkararak biz de sizlerdeniz gibi propaganda yaparmış. Her kitle iletişim aracı çıktığı zaman otoriteyi ciddi ciddi sarsıyor. Ve bu durum kolay kabullenilmiyor. Fransız ihtilaline kadar dönemin aydınları gazetelere pek sıcak bakmıyorlardı. Lale devrine kadar hep Osmanlı takip edilmiştir, Lale devrinden sonra Osmanlı dünyayı takip etmiştir. Osmanlı matbaayı 300 yıl sonradan kullanmaya başlamış. Aslında 1490 yılında matbaa geliyor fakat kullanılmaya başlanması 300 yıl sürüyor” bilgisini verdi.
İLK ÖZEL GAZETE TERCÜMANI AHVAL
Osman döneminde ilk resmi gazete olan Tahvimi Vakayi'nin 1831 yılında yayımlandığını söyleyen Mehmet Mert, “1860’da ilk özel gazete Tercümanı Ahval çıkıyor. Ali Suavi tarafından Muhbir diye bir gazete çıkararak muhalefet yapıyor saraya. 1864’de ilk çıkan basın kanunu ile Muhbir kapanıyor. Ali Suavi İngiltere’ye giderek Muhbir’ basıyor ve gazetenin başına şunu yazıyor: Muhbir gider, gazete basılmasının yasak olmadığı bir yer bulur ve yine çıkar. Kurtuluş Mücadelesinde sarayı destekleyen İstanbul basını ve mücadeleyi destekleyen Anadolu basını olarak gazeteler ikiye ayrılıyor. Konya’da Öğüt diye bir gazete; savaştan kaçanları gazetemizden ifşa edeceğiz diyerek önemli bir görev üstleniyor. Hakimiyeti Milliye de öyle. 1920’lerde radyo geliyor Türkiye’ye.
Atatürk radyo evlere girsin diye önceleri radyodan hiç siyaset yapmıyor. 1945’e kadar radyo altın dönemini yaşıyor. 1950’den sonra televizyon geliyor” dedi.
BİNLERCE GAZETECİ İŞSİZ KALDI
Gazeteciliğin sadece sadece kâğıttan yapılan bir meslek olmadığını ifade eden İGD Başkanı Mehmet Mert, “1990’lardan sonra önce cep telefonları ardından internet girdi hayatımıza. Günümüzde ise internet belki de iletişimin ışınlanmadan önce son özelliği olarak kullanılıyor. Dün aylık yayınlar, haftalık yayınlar, günlük yayınlar vardı, şimdi anlık yayınlar revaçta. Artık rakip sadece zaman. Rakip teknoloji. Rakip hibrit muhabirler. Rakip hız. Ve bütün bu rakiplere karşı yarışmak için donanım gerekiyor, diploma gerekiyor, merak gerekiyor, yabancı dil gerekiyor, gazeteciliğin bütün özellikleri gerekiyor. Üzerine bir de hepsinden daha hızlı olmak gerek. Hani dünün baskıdan önce denetlenen yayıncılığından olay saniseler içerisinde denetlenen ve süzgeçten geçen yayıncılığa dayandı. Son yıllarda on binlerce gazeteci işsiz kalmış, yüzlerce yayın organı kapatılmış, bine yakın gazeteci de tutuklanmıştır. Bütün bu sorunlarla mücadele etmesi gereken muhalefet partilerinin de medyaya yönelik tutumu iktidardan farksızdır” diye konuştu.
GAZETECİ HER ZAMAN MAĞDURUN YANINDADIR!
Mehmet Mert konuşmasının sonunda, gazetecinin mağdurun, güçsüzün, yoksulun, ötekileştirilenin ve sesini duyuramayanların sesi olduğunu belirterek, “Bizler, burada bulunan bulunmayan, gazeteciliğin evrensel değerlerine sahip çıkan gazeteciler olarak; Türk basınını 115 yıl geriye götürme anlayışı ile mücadele etmekte kararlıyız. Demokrasinin tüm kurum ve kurallarıyla yerleştiği, ifade ve basın özgürlüğünün evrensel standartlara ulaştığı günlere kavuşarak, 24 Temmuz’ları yeniden ‘Gazeteciler ve Basın Bayramı’ olarak kutlayacağız. Buna inanıyoruz. Bu düşünceler ile gazeteciliğe emek veren, değer katan, bedel ödeyen meslektaşlarımızın, 24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı'nı kutluyor, şükranlarımı gönderiyorum. Derneğimizin bu günlere gelişine katkı sunan her kim varsa, dernek üye ve yöneticilerimize, meslektaşlarımıza, siyasilerimize, iş adamlarımıza, dar günümüzde hemen koşup yanımızda olan özgür basın dostlarımıza; İstanbul Gazeteciler Derneği Yönetim Kurulu adına teşekkür ediyor, şükranlarımı sunuyorum” ifadelerini kullandı.
Yapılan konuşmaların ardından etkinlik, Silivri Belediyesi fasıl ekibi eşliğinde halaylar ve danslar ile devam etti. Sıcak bir yaz günü gecesinde emekçi gazeteciler gönlünce eğlenmeyi bildi ve bir dahaki buluşmaya kadar vedalaşıldı.
